ABDULLAH GÜL ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ BİRİMİ YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Madde 1- Bu Yönergenin amacı, Engelsiz AGÜ Birimi’nin çalışma usul ve esaslarını
düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönerge hükümleri, Abdullah Gül Üniversitesi’nde öğrenim gören ve herhangi bir engeli nedeniyle özel ihtiyaçları bulunan öğrencilere, akademik ve idari personele yönelik olarak yapılacak çalışmalar kapsamında Birimin yetki ve görevlerini düzenler. AGÜ engelli ziyaretçilerine yönelik çalışmalarda uygulanacak esas ve usuller ayrıca düzenlenir.
Dayanak
Madde 3– Bu Yönerge, 01.07.2005 tarihli ve 5378 sayılı, “Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 15. Maddesi ile 03.05.2013 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler hakkında kanun çerçevesinde, 14.08.2010 gün ve 27672 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma Koordinasyon Yönetmeliği”nin 11. ve 12. maddelerine göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4-Bu Yönergede geçen
a) Engelli ise, Fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı topluma diğer bireyler ile birlikte eşit koşullarda tam ve etkin katılımını kısıtlayan tutum ve çevre koşullarından etkilenen birey olarak ifade edilmektedir.
b) Engelli öğrenci: Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan Üniversitemiz öğrencisini,
c) Engelli Çalışanı: Engelli Üniversite personelini,
d) Üniversite: Abdullah Gül Üniversitesini,
e) Rektör: Abdullah Gül Üniversitesi Rektörünü,
f) Senato: Abdullah Gül Üniversitesi Senatosunu,
g) AGÜ Engelsiz Birimi: Engellilerin akademik, idari, fiziksel, psikolojik, barınma ve sosyal alanlarla ilgili ihtiyaçlarını tespit eden ve bu ihtiyaçların karşılanması için yapılması gerekenleri belirleyen, planlayan ve uygulayan Rektörlüğe bağlı birimi,
h) AGÜ Engelsiz Birimi Temsilcileri: İlgili akademik birimlerin görevlendirilen temsilcileri,
i) Daire Başkanlıkları: Rektörlüğe bağlı faaliyet gösteren tüm Daire Başkanlıklarını,
j) Koordinatör: Engelli öğrencilere ait iş ve işlemleri yürütmek üzere Rektör tarafından
görevlendirilen akademik personeli ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Engelsiz Birimin Yapısı ve Görevleri
Engelsiz Birimin Yapısı
Madde 5- Engelsiz AGÜ Birimi bir Rektör’e bağlı olarak görev yapar.
Madde 6– Merkezin yönetim organları Birim Başkanı, Engelsiz AGÜ Birimi Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörleri ve Yönetim Kuruludur.
Madde 7 – (1) Birim Başkanı: Başkan, Birimin faaliyet alanları ve tercihen özel eğitim konusunda uzmanlığa sahip olan üniversite personeli arasından Rektör tarafından 3 yıl süre ile görevlendirilir. Görev süresi dolan Başkan, birden fazla kez görevlendirilebilir. Birim Başkanı’nın görev süresi dolmadan ayrılması durumunda, kalan süreyi tamamlamak üzere yeni bir Birim Başkanı görevlendirilir.
Başkan;
a) Birimi temsil eder.
b) Birim Yönetim Kurulunu toplantıya çağırır ve kurula başkanlık eder.
c) Birimde hizmetlerin amacına uygun, düzenli bir şekilde verilmesini, değerlendirilmesini ve
geliştirilmesini sağlar.
d) Birim personelinin işbirliği içinde, düzenli ve verimli çalışmalar yürütmesini sağlar.
e) Her yıl Birimin yıllık çalışma raporunun, bir sonraki yılın çalışma programı taslağının ve bütçe teklifinin hazırlanmasını ve Yönetim Kuruluna sunulmasını sağlar.
(2) - Gerekli görülmesi durumunda, Birim Başkanının önerisi ile bir Başkan Yardımcısı 3 yıl
süre ile Rektör tarafından görevlendirilir.
Madde 8– Engelsiz AGÜ Birimi Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörü: Engelsiz AGÜ Öğrenci Birimi ile Fakülteler/Enstitüler/Yüksekokullar arasında işbirliğinin sağlanması için her birimden bir öğretim elemanı, Engelsiz AGÜ Birimi Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörü olarak Fakülte Dekanı/Enstitü/Yüksekokul Müdürü tarafından 3 yıl süre ile görevlendirilir.
Madde 8– (1)
Birim Yönetim Kurulu aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Engelsiz AGÜ Birimi Başkanı
b) Öğrenme ve Öğrenci Gelişim Birimi Başkanı veya temsilcisi
c) Birimin ilgili alanlarında çalışan sayısı 1-3 arasında değişebilen akademik veya idari personel
d) Engelsiz AGÜ Birimi Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörü(Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörleri belirlenecek bir sıra ile dönüşümlü olarak bir (1) yıl görev yaparlar)
e) Birim Başkanı’nın önereceği Engelli öğrenci temsilcisi
Birim Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Yönetim Kurulu üyeleri Rektör tarafından 3 yıl için görevlendirilir. Yönetim Kurulu üyeleri süreleri dolduğunda tekrar görevlendirilebilirler. Süresi dolmadan ayrılan Yönetim Kurulu üyesi yerine kalan süreyi tamamlamak üzere aynı statüde yeni üye görevlendirilir.
(2) Yönetim Kurulu olağan olarak her akademik dönemde en az iki kez, gerekli olduğunda olağanüstü olarak Birim Başkanının çağrısı üzerine toplanır. Yılda en az bir kez, ilgili Rektör Yardımcısı veya Rektör Danışmanının, Genel Sekreterin ve davet edilmesi uygun bulunan akademik ve idari personelin de katıldığı genişletilmiş Yönetim Kurulu toplantısı (özellikle çalışma programının oluşturulması; faaliyet raporunun ve bütçe teklifinin değerlendirilmesi gibi konularda) yapılır. Bu toplantılarda Rektör Yardımcısı, Rektör Danışmanı veya Genel Sekreter toplantı başkanlığını yapar.
Madde 9- Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır.
a) Birimin çalışma programının hazırlanması konusunda önerilerde bulunmak ve kararlar almak
b) Birimin yıllık faaliyet raporunu değerlendirmek
c) Birimin bütçesini Birim Başkanı ile birlikte hazırlamak,
Madde 10- Engelsiz AGÜ Biriminin ihtiyaç duyacağı özel eğitim uzmanı, özel eğitim konusunda uzmanlaşmış psikolog, psikolojik danışman; gerekli akademik ve idari personel görevleri göz önüne alınarak Rektörlük tarafından sağlanır.
Engelsiz AGÜ Biriminin Görevleri
Madde 11– Engelsiz AGÜ Birimi, Abdullah Gül Üniversitesi’nde öğrenim gören engelli öğrencilerin ve akademik ve idari personelin Üniversitedeki olanaklara ve hizmetlere eşit erişimlerini sağlamaya ve gelişimlerini destekleyen bir ortam oluşturmaya yönelik çalışmalar yapar. Bu kapsamda, aşağıdaki faaliyetleri ve gerekli diğer benzer faaliyetleri yürütür:
a) AGÜ’yü kazanan engelli öğrenciler üniversiteye kayıt yaptırdıktan sonra Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı tarafından tespit edilerek Engelsiz Birimi komisyonuna bilgi verilir. AGÜ’de çalışmaya başlayan personel işe başlama tarihinden sonra Personel Daire Başkanlığı tarafından tespit edilerek Engelsiz Birimi komisyonuna bilgi verilir.
b) Engelli öğrencilerin öğrenimleri süresince çeşitli alanlardaki (akademik, idari, fiziksel, psikolojik, sosyal ve barınma) ihtiyaçlarını ve karşılaştıkları güçlükleri belirler. Üniversitenin diğer birimleri ile işbirliği içinde ve uygun kaynaklar dahilinde belirlenen ihtiyaçların karşılanması ve güçlüklerin ortadan kaldırılması ya da en aza indirilmesi konusunda yapılması gereken çalışmaları planlar, gerekli projeleri geliştirir, uygulamayı izler ve değerlendirmelerini Rektörlük makamına sunar.
c) Engelli öğrencisi ve personeli bulunan Bölümlerdeki öğretim elemanlarını öğrencinin sınırlılıkları, ihtiyaç duyduğu fiziksel, akademik ve sosyal destekler hakkında bilgilendirme görevini üstlenir. Gerektiği durumlarda Bölümlere danışmanlık hizmeti verir.
d) Engelsiz AGÜ Birimi Fakülte/Enstitü/Yüksekokul Koordinatörlerinin katılımıyla, Bölüm öğretim üyeleri ve Üniversitenin diğer ilgili birimleri ile işbirliği içinde engelli öğrencilere gereksinim duydukları öğrenme-öğretim desteğinin verilmesi konusunda gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlar. Bu kapsamda, engelli öğrencilere gereksinim duydukları ders materyallerinin, araç ve gereç temininin sağlanması konularında gerekli desteği verir.
e) Engelli öğrencilerin ve personelin adil ve doğru biçimde ölçme ve değerlendirilmelerinin yapılması için sınavlarda gerekli düzenlemeleri geliştirir ve onaya sunar. Engelli öğrencilerin engelin doğasından kaynaklanan farklılıklarını dikkate alarak, sınavlarla ilgili süre, mekan, materyal, refakatçi okuyucu sağlanması gibi gerekli destekleri belirler, düzenlemeleri yapar.
f) Engellilik alanında bilinç ve duyarlılık düzeyini artırmak için program ve projeler
geliştirir, seminer ve benzeri faaliyetler düzenler.
g) Engelli öğrencilerin ve personelin ihtiyaçlarına yönelik projeler geliştirir ve uygulamayı
izler.
h) Maddi güçlük çeken engelli öğrencilere, ücretsiz yardımcı araç-gereç temini sağlanması
konusunda çalışmalarda bulunur.
i) Abdullah Gül Üniversitesi çalışanlarının ve öğrencilerinin engelli bireylere karşı olumlu,
yapıcı ve hoşgörülü tutum geliştirmesini teşvik eden etkinlikler düzenler.
Bu amaçla Üniversite personelinin ve öğrencilerin bilgi ve duyarlık düzeyini arttırmaya
yönelik seminer, konferans ve benzeri faaliyetler ile bilgilendirici dokümanlar hazırlar.
j) Engelli öğrencilere destek hizmetleri veren diğer birimlerle (örn. Sağlık ve Rehberlik Merkezi, Kariyer Merkezi, Öğrenme ve Öğrenci Gelişim Birimi, Engelsiz AGÜ Öğrenci Topluluğu) yakın işbirliği içinde çalışır.
k) Engelli öğrencilere yönelik, mezuniyet sonrası iş olanakları hakkında üniversitemiz Kariyer Merkezi tarafından bilgilendirici dokümanlar ve kitapçıklar hazırlanmasına destek verir..
l) Engelsiz AGÜ Birimi’nin görev alanlarına ilişkin bilgilerin bulunduğu, engelli öğrencilerin
ve personelin ihtiyaç ve sorunlarını iletmelerine olanak tanıyan bir Web sitesi oluşturur.
m) Birimin yıllık çalışma programını hazırlar ve yürütür, faaliyetler için bütçe ihtiyaçlarını belirleyerek onaya sunar; yıllık faaliyet raporunu hazırlar, her yıl Aralık ayı sonunda Rektörlüğe sunar.
n) Engellilik ve erişilebilirlik konularında bilimsel ve akademik çalışmalarda bulunarak ilgili paydaşlarla birlikte ulusal ve uluslararası projeler yapmak ve çıktılarını kamuoyu ile paylaşarak toplumsal fayda sağlar.
o) Üniversitemiz yerleşkeleri açık ve kapalı tüm alanların engelliler için ulaşılabilir olmasını sağlamak ve gereken düzenlemeler hususunda Genel Sekreterlik makamına bilgi ve koordinasyon için karar ve değerlendirmelerini sunar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ders Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar
Ders Uygulamaları
Madde 12-
a- Ders öncesinde, sırasında ve sonrasında engelli öğrencilerin engel durumlarından dolayı karşılaştıkları sorunları ortadan kaldırmak için aşağıda belirtilen düzenlemelerin yapılması gerekir.
a) İşitme engelli öğrencinin bulunduğu sınıflarda işitme cihazı kullanıp, kullanmamasına bakılmaksızın oturma düzeni plânlanırken, öğrencinin ders veren veya sunum yapan öğretim elemanım rahatlıkla görebileceği şekilde plânlanır,
b) İşitme engelli öğrenci bulunan sınıflarda ders veren veya sunum yapan öğretim elemanının
yüzü sınıfa dönük olmalı,
c) Görme engelli öğrencilerin bilgisayar ortamında uygulamalı olarak görecekleri derslerdeki
bilgisayarların sesli hale getirilmeli,
ç) Görme engelli öğrencilerin kişisel görüş ve tartışmalar hariç olmak üzere objektif konuların işlendiği dersleri ses kayıt cihazı ile kaydetmesine izin verilmesi,
d) Görme engelli öğrencilerin görsel materyallerden yararlanamayacakları için bu materyallerin kullanıldığı derslerle ilgili olarak materyaller hakkında sözlü betimleme yapılarak görme engelli öğrencinin materyali kavraması sağlanır,
e) Görme engelli öğrencilere dersi takip edebilmeleri için ilgili ders materyalleri (kitap, dergi, test, sunum v.b.) bilgisayarlarında sesli olarak dinleyebilecekleri formatlarda (MS Word, Mp3 v.b.) ders öncesinde öğrencilere verilmesi,
f) Bedensel engelli öğrencilerin bulundukları sınıfların dersleri ve sınavları mimari olarak en uygun olan katlarda düzenlenmesinin sağlanması,
g) Engelli öğrencilerin bulunduğu sınıflarda ders veren veya sunum yapan öğretim elemanı, ders ile ilgili olarak hazırlayacağı slayt, sunum, sinevizyon, tepegöz v.s. dokümanları öğrencilerin engel durumlarını dikkate alarak hazırlaması,
Ders Muafiyeti Madde 13-
a) Engellilik durumu ve derecesi sağlık raporu (Bu raporun tam teşekküllü devlet hastanesinden alınması gerekmektedir.) ile belgelendirilmiş olan engelli öğrenci, bu yönergenin ders almaya ilişkin hükümlerine uymakla yükümlüdür. Ancak engelli olması nedeniyle öğrencinin, herhangi bir dersin gereklerini yerine getirmekte güçlük çekmesi durumunda, danışmanının ve ders veren öğretim elemanının onayıyla söz konusu güçlüklerin giderilmesine ilişkin değişiklikler, uyarlamalar ve düzenlemeler yapılarak öğrencinin dersi alması sağlanır. Öğrencinin dersin gereklerini yapılan düzenlemelere rağmen yerine getirmemesi halinde, ilgili bîrim yönetim kurulu kararı ile varsa o derse eşdeğer olan bir başka ders alır, eşdeğer ders yoksa muaf sayılır ve (EX) notu verilir. Ancak, bu hüküm zorunlu dersler için uygulanmaz.
b) Üniversiteye kayıtlı engelli öğrenci, bu yönergede belirtilen sınavlara girmek zorundadır, ancak öğrencinin performansının en iyi şekilde değerlendirilebilmesi için, dersi veren öğretim elemanının onayı ile sınav yeri, süresi, biçimi değiştirilip öğrenciye uygun hale getirilir. Sınavda kullanılacak özel alfabe, bilgisayar, büyüteç gibi ek gereçler, okumaya ve yazmaya yardımcı kişi veya araçlar sağlanır.
Sınav Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar Madde 14-
a- Sınav Uygulamaları
(1) Sınav salonları engelli öğrencilerin ulaşılabilirliği göz önünde bulundurularak, düzenlenmesi,
(2) Sınav görevlileri tararından sınav ya da sorular ile ilgili yapılacak olan duyuru, hatırlatma ya da düzeltmelerin engelli öğrencilerin engel durumları göz önünde bulundurularak yapmaları sağlanması,
(3) İhtiyaç duyulması halinde engelli öğrencilerin sınavlara yardımcı araç - gereç ile
(İşitme Cihazı, Teleskopik Gözlük, Prizmatik Gözlük, Büyüteç v.b,) girmelerinin sağlanması,
(4) İhtiyaç duyulması halinde engelli öğrencilerin yazılı sınavlarına refakat edecek, sınav olunan ders ile ilgili bölümün terminolojisine hâkim (öğretim görevlisi / araştırma görevlisi) olan okuyucu -işaretleyici görevlendirilir,
(5) İhtiyaç duyulması halinde engelli öğrencilerin sınavlarını bilgisayar ortamında yazmalarına imkân tanınması,
(6) Görme engelli öğrencilerin talebi doğrultusunda soru kitapçığı ya da soru kâğıdı
Braille (Kabartma) ya da sesli olarak hazırlanması,
(7) Kısmi görme kaybı olan az gören görme engelli öğrenciler için soru kitapçığı ya da soru kâğıdı 16-18 punto ya da daha büyük puntolarda basılmış olarak hazırlanması,
(8) İşitme engelli Öğrencilerin sınavları eğer uygunsa çoktan seçmeli testler şeklinde yapılması,
(9) Görme, işitme, dikkat eksikliği, hiperaktive, disleksi - Disgrafi v.b. engeli bulunan engelli öğrenciler normal sınav salonlarından ayrı olarak başkalarından rahatsız olmayacakları ve başkalarını da rahatsız etmeyecekleri salonlarda tek kişi olarak sınavlara alınmaları,
(10) Okuyucu - işaretleyici ya da büyük puntolu soru kâğıdı ya da kitapçığı ile sınava giren görme engelli öğrenciler ile yazma ve hareket güçlüğü çeken engelli öğrencilere smav süresinin üçte biri kadar ek süre verilmesi,
(11) İhtiyaç duyulması halinde engelli öğrencilerin sınavlara ilaç, tıbbi malzeme ya da
sıvı ile (İnsulin Pompası V.b.) girmelerine izin verilmesi,
(12) İhtiyaç duyulması halinde engelli Öğrencilerin sınav sırasında sınav görevlisi nezaretinde özel ihtiyacını karşılamasına izin verilmesi,
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yürürlük Ve Yürütme
Hüküm Bulunmayan Haller
Madde 15- AGÜ Lisans, Yüksek Lisans sınav yönetmeliği, 2547 sayılı yasa ve hükümleri ile
diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Yürürlük
Madde 16 - Bu Yönerge, Abdullah Gül Üniversitesi Senatosu tarafından onaylandığı tarihte
yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 17- Bu Yönerge hükümlerini Abdullah Gül Üniversitesi Rektörü yürütür.